شهر پمپئی ایتالیا، جایی که زمان برای همیشه متوقف شد!

تصور کنید الان در سال 79 میلادی و در شهر پمپئی ایتالیا زندگی می‌کنید؛ شهری شلوغ، ثروتمند و پر از جنب و جوش که از شهرهای مهم ایتالیا به شمار می‌رود. امروز نیز یک روز عادی مثل هر روز است که ناگهان کوه آتشفشانی وزوو که تنها 10 کیلومتر با شما فاصله دارد، فوران می‌کند و یکی از تلخ‌ترین حوادث تاریخ را رقم می‌زند.
خوشبختانه ما و شما در آن دوران نیستیم و امروزه شهر سوخته پمپئی ایتالیا به یکی از جاذبه های گردشگری ایتالیا تبدیل شده است. اگرچه ویرانه‌های پمپئی به اندازه جاهای دیدنی رم شهرت و بازدید کننده ندارد، اما با اینحال، این شهر مدفون شده از جاذبه‌های مهم تور ایتالیا به شمار می‌رود.
اگر دوست دارید با تاریخچه شهر پمپئی آشنا شوید و در مورد آخرین روز پمپئی بیشتر بدانید، تا انتهای این مقاله از وبلاگ ققنوس همراه ما باشید.

[lwptoc]

تاریخچه شهر پمپئی

پیش از اینکه درباره پمپئی ایتالیا صحبت کنیم، بد نیست کمی با تاریخچه و قدمت پمپئی و جایگاه آن در تاریخ آشنا شویم.
پمپئی (Pompeii) شهری است در جنوب ایتالیا و منطقه کامپانیا (Campania) که در 22 کلیومتری شهر ناپل (Naples) واقع شده است. هسته اولیه این شهر در حدود قرن هشتم پیش از میلاد توسط اوسک‌ها (Oscians) که از اقوام بومی ایتالیا بوده‌اند پایه گذاری شد. نقطه‌ای که شهر پمپئی بر روی آن بنا شد، در نزدیکی کوه آتشفشانی وزوو(Mount Vesuvius) قرار داشت که بعدها حادثه پمپئی را رقم زد.
در قرون بعدی، تمدن پمپئی روز به روز گسترش یافت و با توجه به موقعیت ممتاز این شهر در کنار دریا، به یک مرکز تجاری بسیار مهم تبدیل شد. در قرن دوم پیش از میلاد، پمپئی با شهر و حکومت رم متحد شد و در نتیجه، شهر پمپئی باستانی به اوج قدرت و ثروت خود رسید. در همین دوران بناهای متعدد و شکوهمندی چون فوروم، آمفی تئاتر بزرگ شهر و معبد ژوپیتر ساخته شدند که امروزه از مهمترین جاذبه‌های شهر سوخته پمپئی در ایتالیا هستند.
البته در قرن اول پیش از میلاد، این اتحاد دچار مشکل خورد و پمپئی نسبت حکومت شهر روم یاغی شد. با توجه به موقعیت ممتاز پمپئی در مسیر تجاری ایتالیا، شهر رم این تصمیم را نپذیرفت و با محاصره پمپئی در سال 89 پیش از میلاد، این شهر را تصرف کرده و به سرزمین‌های خود اضافه کرد.

فوران آتشفشان وزوو

اما پمپئی کم کم به سوی سرنوشت خود در حال حرکت بود. اگرچه مردم پمپئی به زلزله‌های خفیف عادت کرده بودند، اما در روز 5 فوریه سال 62 میلادی، زلزله نسبتا بزرگی با شدت 5 الی 6 ریشتر، این شهر را لرزاند. زلزله باعث تخریب بخش‌هایی از شهر و همچنین بروز آتش سوزی در مرکز شهر شد، اما با توجه به ثروت و قدرت ناشی از تجارت و کشاورزی، اهالی پمپئی مجددا به بازسازی شهرشان پرداختند.
حدود 16 سال پس از این اتفاق و در حدود ماه‌های آگوست یا اکتبر سال 79 میلادی، کوه وزوو با صدایی مهیب فوران کرد. قدرت انفجار به حدی بود که حجم بسیار زیادی از خاکستر آتشفشانی سمی، مواد مذاب و سنگ‌ها را به هوا پرتاب کرد. ارتفاع ستون خاکستر ناشی از این فوران در حدود 33 کلیومتر برآورد شده و از صدها کیلومتر آن طرف‌تر نیز قابل مشاهده بوده است. طبق بررسی‌های انجام شده، حجم مواد خارج شده از آتشفشان وزوو 1.5 میلیون تن در ثانیه بوده است و دمایی معادل انفجار 100 هزار بمب اتمی را آزاد کرده است.
آتشفشان وزوو برای دو روز در حال فوران بود و در فاز اول، برای 18 ساعت از آسمان خرده‌های سنگ و شن می‌بارید. در این مرحله بسیاری از افراد و شهروندان پمپئی، وسایل و اجناس ارزشمند خود را برداشتند و از این شهر فرار کردند. اما تعدادی از افراد به هر دلیل، ترجیح دادند شهر خود را ترک نکنند یا اینکه دیر تصمیم به خروج گرفتند.
در این لحظه ابر غول آسای خاکستر و بخارهای سمی آتشفشان پمپئی در حال نشستن بر زمین بود و این خبر بدی برای افراد باقیمانده در پمپئی بود. با گذر زمان، حجم بیشتری از خاکستر آتشفشانی بر فراز شهر پمپئی فرود می‌آمد، شهر در تاریکی فرو می‌رفت، ساختمان‌ها فرو می‌ریخت و نفس کشیدن دشوار بود. اما این تمام ماجرا نبود، ابر بزرگی از بخارهای بسیار داغ و سمی با سرعت 100 کیلومتر بر ساعت به سمت شهر پمپئی حرکت کرد. این ابر سمی هر جانداری که در سر راهش بود را از بین برد تا به پمپئی رسید!
با تمام شدن فوران آتشفشان وزوو، شهر پمپئی زیر میلیون‌ها تن خاکستر آتشفشانی مدفون شده بود. اگرچه از شهر 20 هزار نفری پمپئی، تنها در حدود 2000 نفر کشته شدند، اما این تمام قربانیان فوران آتشفشان نبودند. این رویداد باعث تخریب شهرها، روستاها و ویلاهای متعددی شده بود که شهر پمپئی و هرکولانیوم (Herculaneum) از مهمترین قربانیان آن بودند.
حتی پس از گذشت چند روز، تعدادی از شهروندان پمپئی به این شهر برگشتند تا خانه و اقوام خود را پیدا کنند. اما دیگر شهری وجود نداشت! بدین ترتیب پمپئی در غباری از فراموشی فرو رفت و برای قرن‌های متمادی از صفحه روزگار حذف شده بود.

[sc name=”highlight” text=”آتشفشان وزوو برای دو روز در حال فوران بود و در فاز اول، برای 18 ساعت از آسمان خرده‌های سنگ و شن می‌بارید” ]

کشف پمپئی

پمپئی تا سال 1748 دست نخورده باقی مانده بود و کسی نمی‌دانست پمپئی کجاست. تا اینکه گروهی از کاوشگران که به دنبال آثار باستانی در منطقه کامپانیا بودند، به شهر پمپئی رسیدند. این گروه متوجه شد که خاکستر آتشفشانی باعث شده تا پمپئی به طور کامل حفظ شود. در واقع این حجم عظیم خاکستر، باعث پدید آمدن مومیایی شهر پمپئی شده بود. ساختمان‌ها کاملا سالم بودند، اجساد پمپئی در همان حالت خشک شده بودند و حتی برخی از مواد غذایی مانند میوه و نان نیز تا حد بسیار زیادی سالم مانده بودند.
کشف شهر شهر پمپئی روم باستان باعث شد اطلاعات دانشمندان و باستان شناسان نسبت به آن دوره تاریخی بسیار افزایش یابد و حتی برخی معتقدند سبک معماری نئوکلاسیک قرن 18 اروپا، بیش از هر چیز مدیون کشف این شهر است. خانواده‌های ثروتمند اروپایی که تصاویر شهر پمپئی ایتالیا را دیده بودند و با آثار بازمانده از این شهر، همچون سبک معماری و تزئینات و نقاشی‌های شهر پمپئی آشنا شدند، تصمیم گرفتند از این سبک پیروی کنند.

بهترین دیدنی‌های پمپئی

حال که در مورد پمپئی و آتشفشان وزوو و سرگذشت تلخ این شهر صحبت کردیم، بد نیست با مهمترین جاذبه‌های پمپئی نیز آشنا شویم. اگرچه ما این شهر را بیشتر با فسیل انسان‌های دفن شده در زیر خاکستر آتشفشانی می‌شناسیم، اما سرتاسر آن پر از زیبایی‌های مختلف است.

فروم

فروم پمپئی، شلوغ‌ترین و مهمترین بخش این شهر بوده است که در دقیقا در کنار دروازه اصلی شهر واقع شده است. این محدوده قلب تپنده شهر و مرکز فرهنگی و اجتماعی شهر پمپئی بوده و تمامی رویدادهای مهم شهر در آن رخ می‌داده است.

حمام فروم

این حمام در نزدیکی فروم شهر پمپئی قرار دارد و با توجه به اینکه به خوبی حفظ شده است، می‌توانید با ساختار و کارکرد آن به خوبی آشنا شوید. این حمام بسیار زیباست و با تزئیات متعدد، از برجسته‌ترین مکان‌های عمومی شهر به شمار می‌رود. این حمام علاوه بر بخش‌های مردانه و زنانه با ورودی جداگانه، حمام آب گرم و آب سرد نیز داشته است.

خانه فواره‌ها

همانگونه که پیشتر گفتیم، پمپئی شهری ثروتمند بوده است و خانه‌های اعیانی متعددی در آن وجود داشته است. یکی از این عمارت‌ها که به نام خانه فواره‌ها شناخته می‌شود، دارای فواره‌های موزاییک کاری شده زیبایی هستند. صاحب این خانه نسبتا ثروتمند بوده است و با استفاده از نقاشی‌های دیواری و فواره‌ها، ثروت خود را به نمایش گذاشته است.

باغ فراری‌ها

در بخش مرکز شهر پمپئی، یک باغ قدیمی وجود دارد که حیرت برانگیزترین و شوکه‌کننده‌ترین جاذبه پمپئی را در خود جای داده است. احتمال تصویر این جاذبه را در میان تصاویر پمپئی دیده‌اید؛ ردیفی از 13 پیکر که همگی در یک لحظه خشکشان زده است!
البته باید بدانید که این اجساد، در واقع مجسمه‌های گچی هستند که برای ساخت آنها، گچ درون حفره‌های شکل گرفته در خاکستر آتشفشانی تزریق شده است.