رودخانه دانوب، دومین رود بلند اروپا

اروپا قاره‌ای سرسبز و پر آب است که رودهای بسیاری در آن جریان دارند اما شاید در تمامی این قاره، هیچ رودی به اندازه رودخانه دانوب اهمیت نداشته باشد. رود دانوب را می‌توان یکی از مهمترین عناصر طبیعی قاره اروپا دانست که تاثیر بسیاری بر تاریخ، فرهنگ و طبیعت این قاره گذشته است.
اگر شما نیز دوست دارید با رودخانه دانوب بیشتر آشنا شوید، تا انتهای این مقاله از وبلاگ ققنوس با ما همراه باشید.

[lwptoc]

معنی نام رودخانه دانوب

پیش از ارائه هر توضیحی درباره رودخانه دانوب، بد نیست بدانیم معنی دانوب (Danube) چیست. ریشه نام رودخانه دانوب از زبان نیاهندواروپایی (Proto-Indo-European) و کلمه dānu است. این کلمه به معنای مایع و سیال است و حتی در زبان اوستایی نیز به عنوان رود به کار رفته است.
همچنین در زبان لاتین نیز رودخانه دانوب با نام‌هایی چون Danubius وDanuvius شناخته می‌شده است و رومیان باستان، این رود زیبا را با این نام می‌خواندند.
اما جالب است بدانید که امروزه هیچ یک از کشورهایی که در مسیر رودخانه دانوب قرار دارند، به این رود دانوب نمی‌گویند. شهروندان کشورهای مختلف برای اشاره به رودخانه دانوب از نام‌های مختلفی چون Donau، Dunaj، Duna، Donava، Dunav، Dunărea، Tuna و … استفاده می‌کنند.

جغرافیای رودخانه دانوب

حال که با معنی نام رودخانه دانوب آشنا شدیم، بهتر است کمی درباره موقعیت جغرافیایی این رود بزرگ آگاه شویم.
بدون شک صحبت درباره این سوال که رود دانوب در کدام قاره است یا رودخانه دانوب در کجا قرار دارد، بیهوده است چون پیشتر گفتیم که رودخانه دانوب دومین رودخانه بزرگ اروپا (پس از رود ولگا) است. رودخانه دانوب با 2850 کیلومتر طول، در اروپای مرکزی و شرقی جریان دارد.

اما اول باید بدانیم که رود دانوب از کجا سرچشمه می‌‎گیرد. سرچمشه رود دانوب در شهر دوناشینگن (Donaueschingen) است که در جنوب آلمان و در دل جنگل سیاه (Black Forest) این کشور قرار دارد. در واقع رود دانوب از ادغام دو رود بریگاچ (Brigach) و برگ (Breg) تشکیل می‌شود و به سمت جنوب شرق امتداد می‌یابد.
اگر تصور می‌کنید که می‌دانید رودخانه دانوب در کدام کشور است، بهتر است کمی دست نگه دارید. سوال بهتر این است که آیا می‌دانید رودخانه دانوب از کدام کشورها عبور می‌کند؟
رودخانه دانوب در طول مسیر خود، از 10 کشور مختلف عبور می‌کند که عبارتند از: آلمان، اتریش، اسلواکی، مجارستان، کرواسی، صربستان، بلغارستان، رومانی، مولداوی و اوکراین. رودخانه دانوب در مسیر عبور خود، از شهرهای بسیار زیادی می‌گذرد که چهار شهر وین (Vienna)، براتیسلاوا (Bratislava)، بوداپست (Budapest) و بلگراد (Belgrade) مهمترین آنها به شمار می‌روند. این چهار شهر به ترتیب پایتخت‌های اتریش، اسلواکی، مجارستان و صربستان هستند.

[sc name=”highlight” text=”رودخانه دانوب در طول مسیر خود، از 10 کشور مختلف عبور می‌کند که عبارتند از: آلمان، اتریش، اسلواکی، مجارستان، کرواسی، صربستان، بلغارستان، رومانی، مولداوی و اوکراین” ]

اما رودخانه دانوب، رود بسیار بزرگ و پرآبی است و حوضه آبریز آن، کشورهای بیشتری را نیز شامل می‌شود. علاوه بر 10 کشوری که رود دانوب از آنها می‌گذرد، رودخانه‌های دیگری نیز از کشورهای بوسنی و هرزگوین، جموهوری چک، اسلوونی، مونته‌نگرو، سوئیس، ایتالیا، لهستان، مقدونیه شمالی، آلبانی به رودخانه دانوب می‌ریزند و حوضه آبریز آن را تشکیل می‌دهند.
حال که از سرچشمه و مسیر عبور رودخانه دانوب آگاه شدیم، بد نیست بدانیم که رودخانه دانوب به کجا می‌ریزد. همانطور که پیشتر گفتیم، رودخانه دانوب به سمت شرق حرکت می‌کند و در نهایت، به دریای سیاه (Black Sea) می‌ریزد.

این منطقه که به نام دلتای دانوب (Danube Delta) شناخته می‌شود، دومین دلتای بزرگ اروپا (بعد از دلتای ولگا) و محافظت‌شده‌ترین دلتا در سرتاسر اروپاست. اهمیت این دلتا به حدی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. مساحت کلی دلتای دانوب در حدود 4152 کیلومتر مربع است که 3446 کیلومتر مربع آن در رومانی و باقی آن در اوکراین قرار گرفته است. علاوه بر این، دلتای دانوب عضو کنوانسیون تالاب‌های رامسر نیز به شمار می‌رود.
برای آشنایی بیشتر با رودخانه دانوب و مسیر حرکت آن، بهتر است به نقشه رودخانه دانوب در زیر توجه کنید.

تاثیر رودخانه دانوب در گردشگری

رود دانوب از ده کشور اروپایی می‌گذرد و از قرن‌ها پیش، تاثیرات بسیاری در این کشورها گذاشته است. از نقش مهمی که در تجارت، حمل و نقل، کشاورزی و ماهیگیری این نقاط داشته، تا جنگ‌های بسیاری که در حاشیه آن رخ داده و امروزه که آب آشامیدنی بیش از 20 میلیون نفر از آن تامین می‌شود.
اما رودخانه دانوب نقش مهمی در گردشگری کشورهای محل عبور خود نیز دارد و توانسته به یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم این محدوده از قاره اروپا تبدیل شود. رودخانه دانوب در اتریش باعث شده تا دره واخائو (Wachau) و پارک ملی دانوب به مهمترین جاذبه‌های طبیعی این کشور تبدیل شوند.
همچنین رود دانوب مسیر بینظیری برای قایق سواری و تردد قایق‌های تفریحی است. برخی از این قایق‌های تفریحی شما را از آلمان تا دلتای دانوب می‌برند و برمی‌گردانند، در حالیکه اکثر آنها بین دو شهر وین و بوداپست در ارتباطند. در زمان‌های اوج گردشگری، بیش از 70 خط قایق تفریحی در دانوب فعالیت می‌کنند.
همچنین در طول رودخانه دانوب مسیرهای متعددی برای دوچرخه سواری و پیاده روی در نظر گرفته شده است که دوستداران طبیعت‌گردی و فعالیت‌های ورزشی می‌توانند از آنها استفاده کنند.
علاوه بر این، رود دانوب از منظر فرهنگی نیز بسیار تاثیرگذار بوده است و بسیاری از شهرهای در مسیر این رود، فرهنگ و شخصیت خود را مدیون دانوب هستند. به عنوان مثال، بافت فرهنگی حاشیه رودخانه دانوب در بوداپست مجارستان، به عنوان یک اثر جهانی در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است؛ ساختمان پارلمان مجارستان و مهمترین نماد این کشور، در حاشیه رود دانوب در بوداپست ساخته شده و پل رودخانه دانوب (پل زنجیر) شاخص‌ترین پل مجارستان است. همچنین قلعه کالمگدان (Kalemegdan Fortress) که در محل تلاقی رود ساوا (River Sava) و رودخانه دانوب در بلگراد واقع شده است.