گردشگری در استان تهران

استان تهران، نقطه‌ای از ایران‌زمین که قدمت زندگی در آن به 5 هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد، جایی که با وجود تمام شلوغی‌ها و حجم بالای آلودگی هوای آن، هنوز هم همه ساله افراد زیادی را از نقاط مختلف ایران به سمت خود می‌کشاند. در استان بزرگی چون تهران امکان ترقی بسیار بیشتر از دیگر شهرهاست، چراکه نه تنها عنوان پایتخت را یدک می‌کشد، که مهمترین قطب اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور نیز به شمار می‌رود.
استان تهران از نظر جمعیتی، بزرگ‌ترین ناحیه‌ی ایران بوده و بیست و چهارمین استان پرجمعیت جهان نیز به شمار می‌رود، جایی که شکوفایی‌اش در دوران صفوی آغاز شد و در دوران قاجار نام پایتخت به شکل رسمی بر پیشانی‌اش حک شد.
به دلیل اهمیت این استان تصمیم گرفته¬ایم در این مقاله موقعیت جغرافیایی، مناطق گردشگری و نحوه‌ی تقسیمات شهرهای استان تهران را مورد بررسی قرار دهیم. سرفصل‌های عنوان شده در این مقاله عبارتند از:
• شهرهای استان تهران
• موقعیت جغرافیایی استان تهران
• لیست جاذبه‌های گردشگری استان تهران

[ps2id id=’1′ target=”/]

شهرهای استان تهران

استان تهران در ابتدا بزرگتر از شکل امروزی خود بود اما در بهمن سال 1388 برخی از قسمت‌های آن چون تمام شهرستان‌های کرج، ساوجبلاغ و نظرآباد از تهران جدا شدند و به شکلی جداگانه استان البرز را تشکیل دادند، بنابراین استان تهران به مرکزیت تهران که اکنون تهران مرکزی نامیده می‌شود با تعداد 45 شهر و 16 شهرستان، استان تهران را تشکیل دادند.
بر اساس نقشه تقسیمات استان تهران، وسعت کل استان نزدیک به 13 کیلومتر مربع است و جمعیتی بالغ بر 13.500.000 نفر را در خود جای داده است که 17.5 درصد جمعیت کل کشور را شامل می‌شود، از این میزان جمعیت، 12.250.000 نفر در مناطق شهری و شهرستان‌ها و تقریباً 1.250.000 نفر دیگر در بخش‌های روستایی زندگی می‌کنند. چنین وسعت و جمعیتی سبب شده تهران عنوان بیست و چهارمین استان بزرگ دنیا را از آن خود کند.
در نقشه شهرستان‌های استان تهران، فیروزکوه با مساحتی بالغ بر 2.383 مترمربع بزرگترین شهر استان تهران و بهارستان با مساحتی بالغ بر 64 مترمربع کوچکترین شهر استان تهران شناخته شده‌ است. از دیگر شهرستان¬هایی که در نقشه تقسیمات استان تهران نام آنها را خواهید دید عبارتند از شمیرانات، اسلامشهر، پاکدشت، پردیس، پیشوا، دماوند، رباط‌کریم، شهریار، فیروزکوه، ورامین، قدس، قرچک، ملارد و ری. ری قدیمی‌ترین شهر استان تهران به شمار می‌رود.

[sc name=”Highlight” text=”در نقشه شهرستان‌های استان تهران، فیروزکوه با مساحتی بالغ بر 2.383 مترمربع بزرگترین شهر استان تهران و بهارستان با مساحتی بالغ بر 64 مترمربع کوچکترین شهر استان تهران شناخته شده‌ است.” ]

با نگاهی به نقشه شهرستان‌های استان تهران خواهید دید که علاوه بر شهرستان‌های فوق، شهرهای دیگری نیز در این استان شکل گرفته‌اند که مجموعاً 43 شهر می‌شوند. در لیست زیر شهرهای استان تهران به تفکیک هر شهرستان معرفی‌شده‌اند:
 شهرستان تهران: تهران مرکزی و بومهن
 شهرستان شهریار: شهریار، اندیشه، باغستان، صبا شهر، وحیدیه، فردوسیه و شاهد شهر
 شهرستان اسلامشهر: اسلامشهر، چهاردانگه و احمدآباد مستوفی
 بهارستان: گلستان، نسیم شهر و صالحیه
 ملارد: ملارد و صفادشت
 پاکدشت: پاکدشت، شریف‌آباد، فرون‌آباد
 ری: باقرشهر، حسن‌آباد، کهریزک
 قدس
 رباط‌کریم: رباط‌کریم، پرند، نصیرآباد
 ورامین: ورامین، جوادآباد
 قرچک
 پردیس
 دماوند: دماوند، رودهن، کیلان، آبعلی
 پیشوا
 شمیرانات: لواسان، فشم، شمشک
 فیروزکوه: فیروزکوه، آبسرد، ارجمند

از نظر جمعیتی تهران مرکزی و ارجمند، بزرگترین و کوچکترین شهر استان تهران شناخته‌شده‌اند. تهران مرکزی با جمعیتی بالغ‌بر 8 میلیون نفر بزرگترین شهر استان تهران و ارجمند با جمعیت 1.688 نفر به عنوان کوچکترین شهر استان تهران شناخته شده است.

[ps2id id=’2′ target=”/]

موقعیت جغرافیایی استان تهران

استان تهران در موقعیت جغرافیایی 34 تا 36.5 درجه عرض شمالی و 50 تا 53 درجه طول شرقی ایران واقع شده است. این استان از شمال با استان مازندران، از غرب با استان البرز، از قسمت‌های شرق تا جنوب شرقی با استان سمنان، از جنوب با استان قم و از سمت جنوب غرب با استان مرکزی همسایه و هم‌مرز است.
بر اساس موقعیت جغرافیایی استان تهران، این استان از یک طرف در دامنه جنوبی البرز مرکزی و از سمت دیگر در همسایگی دشت کویر واقع شده است و همین مسئله سبب گوناگونی شرایط آب و هوایی در تهران گشته است. قسمت‌های شمالی استان با رشته‌کوه البرز و قسمت‌های شرقی آن را نیز رشته‌کوه‌های سوادکوه و فیروزکوه در بردارند. در مقابل، قسمت‌های کوه‌پایه‌ای و دشتی استان از شمال شرقی تا جنوب غربی امتداد دارند و بستر بسیار مناسبی برای سکونت در تهران فراهم کرده‌اند. از این رو، آب و هوای استان بسته به دو عامل کوهستان در شمال و دشت در جنوب شکل گرفته است بدین صورت که قسمت‌های نزدیک به کوهستان آب و هوایی نسبتاً خنک و معتدل دارد و بخش‌های دیگر بیشتر گرم و خشک است. به طور کلی استان تهران آب و هوایی نیمه‌خشک دارد، به این معنی که بارش‌های زمستانه‌ی این استان نیاز سالانه‌ی آب آن را تأمین می‌کند و در مقابل تابستان‌هایی گرم و معمولاً بدون باران را سپری می‌کند.

[ps2id id=’3′ target=”/]

لیست جاذبه‌های گردشگری استان تهران

در ادامه به اختصار برخی از مناطق گردشگری استان تهران را به تفکیک شهرستان‌ها عنوان کرده‌ایم تا بیشتر با این استان آشنا شوید:
1. تهران: در تهران جاذبه‌های طبیعی و گردشگری زیادی وجود دارد که ساعت‌ها می‌تواند شما را سرگرم کند. پارک ملت، بوستان ساعی، پارک شهر، باغ‌موزه سینما، پل طبیعت، بازار تجریش، میدان آزادی، برج میلاد، موزه هنرهای معاصر، تئاتر شهر، موزه جواهرات ملی، باغ گیاه‌شناسی، بازار بزرگ تهران، پارک جمشیدیه، خانه مقدم تنها بخشی از مواردی هستند که در لیست جاذبه‌های گردشگری تهران جای گرفته‌اند.
2. اسلامشهر: از دیگر مناطق گردشگری استان تهران که در شهرستان اسلامشهر واقع شده‌اند می‌توان به تپه واوان، تپه میمنت، تپه مافین‌آباد، تپه سالور، تپه باستانی سیاب و تپه چیچک لو اشاره کرد.

[irp posts=”3297″ name=”هر چه درباره تهران باید بدانید”] 3. پاکدشت: اگر روزی گذرتان به شهرستان پاکدشت افتاد حتماً از مناطقی همچون یخچال پیرداغلان، پل کبود گنبد و امامزاده سبزپوش بازدید کنید.
4. ورامین: این شهر با تاریخی کهن که به دوره‌های قبل از اسلام برمی‌گردد جاذبه‌های زیادی را در دل خود نهفته است. قلعه ایرج، قلعه نارین، برج و آب‌انبار علاءالدوله، آب‌انبار دیر گچین و حصار گلی، یخچال حصار کوچک و علی‌آباد، تپه شغالی، پل فیلستان، پل باقرآباد، زندان افغان ازجمله جاذبه‌های دیدنی در ورامین هستند. در کنار این جاذبه‌ها در ورامین می‌توان از اماکن مذهبی همچون امامزاده یحیی، امامزاده جعفر، امامزاده عبدالله و شاه حسین نیز نام برد.
5. دماوند: اما در لیست مناطق گردشگری استان تهران جاذبه‌هایی که به شهرستان دماوند مربوط می‌شوند عبارت‌اند از امامزاده سلطان مطهر، امامزاده عبدالله، مسجد جامع دماوند، مسجد سلجوقی، بقعه سید گته‌میر، مقبره شیخ شبلی، دژ گل خندان، پل جاجرود، برج شبلی، چشمه تیزآب، چشمه قلعه دختر، چشمه آب علی، آبشار لار، آبشار شکراب، غار رودافشان، دریاچه سد لتیان، دریاچه تاروممج و غار گل زرد اشاره کرد.
6. رباط‌کریم: کاروانسرای فتحعلی شاه یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر رباط‌کریم است که در مسیر جاده تهران ساوه واقع شده است.
7. ری: ری به عنوان قدیمی‌ترین شهر استان تهران جاذبه‌های زیادی دارد، بقعه بی‌بی شهربانو، آستانه حضرت عبدالعظیم، بقعه بی‌بی زبیده، بقعه شیخ صدوق، کلیسای تادیوس، زندان هارون، برج نقارخانه، قلعه گبری، تپه چشمه‌علی، برج طغرل، کاروانسرای قصر بهرام تنها بخشی از جاذبه‌های دیدنی کهن شهری همچون ری هستند.
8. شمیرانات: ازجمله جاذبه‌های این بخش از تهران که نام آنها را در لیست جاذبه‌های گردشگری تهران نیز خواهید دید عبارت‌اند از: کاخ نیاوران، کاخ سعدآباد، باغ فرمانیه، باغ فردوس، قصر ضحاک، قلعه دختر ضحاک، مقبره خواجه موسی، آتشگاه قصران، توچال، آبشار پسنگ، آبشار سوتک، پناهگاه پلنگ چال، پناهگاه شیرپلا و غیره.
9. شهریار: تپه جوقین، تپه پاکلی، کاروانسرای سنگی، تخت رستم، تخت کیکاووس، بقعه شاهزاده سلمان، امامزاده بی‌بی سکینه و پل بادامک بخشی از جاذبه‌های دیدنی شهرستان شهریار هستند.
10. فیروزکوه: در بزرگترین شهر استان تهران می‌توانید از مناطق دیدنی همچون پل سنگی گچسر، نقش برجسته تنگه واشی، آبشار شرکاب، دریاچه آهنگ، غار ابنهون، نقش برجسته ناصرالدین‌شاه، دریاچه سد لار، امامزاده عبدالله و امامزاده هاشم، چشمه قلعه دختر، زیرآب، پل فیروزکوه، پل سنگی گچسر دیدن کنید.

استان تهران با مساحتی حدود 13 کیلومتر، میزبان یکی از بزرگترین و پرجمعیت شهرهای ایران و حتی جهان استکه اقوام مختلف با فرهنگ‌های متفاوت را در خود جای داده است. فیروزکوه، بزرگترین شهر این استان و بهارستان کوچکترین شهر این استان از نظر مساحتی هستند. در لیست جاذبه‌های گردشگری تهران اماکن و مناطق دیدنی بسیاری دیده می‌شود که ازجمله آنها می‌توان به دربند و درکه، دریاچه سد لار، کاروانسرای فتحعلی شاه، زندان هارون، برج میلاد و غیره اشاره کرد که در تهران مرکزی یا شهرستان‌های اطراف قرارگرفته‌اند.