- خیابان شریعتی، پایین تر از پل رومی، پلاک 1758، ساختمان ققنوس
آمستردام شهری زیبا و دلفریب است که دلایل زیادی برای دوست داشتن آن وجود دارد اما احتمالا، مهمترین ویژگی و جذابیت این شهر، کانالهای آبی آمستردام هستند. این کانالها از مهمترین مشخصههای پایتخت هلند و از جاذبههای تور آمستردام هستند که باعث شدهاند تا بسیاری، لقب ونیز شمال را به این شهر بدهند.
اگر دوست دارید همه چیز را درباره این کانالهای آبی آمستردام بدانید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
[lwptoc]
در سرتاسر آمستردام بیش از 100 کیلومتر کانال آب و آبراهه وجود دارد که در زبان هلندی به آنها خراختن (Grachten) میگویند. کانالهای آبی آمستردام باعث شدهاند تا 90 جزیره در این شهر بوجود بیاید و همچنین برای رفت و آمد در نقاط مختلف شهر و عبور از این کانالها، 1500 پل مختلف ساخته شود. در واقع غلو نیست اگر گفته باشیم آمستردام، شهر کانالهای هلند است.
اگرچه بیش از 160 کانال مختلف در سرتاسر آمستردام قرار دارد، اما سه کانال اصلی که در قرن هفدهم میلادی و دوران طلایی هلند ساخته شدهاند، مرکز شهر را مانند یک کمربند نیمدایره محاصره کردهاند.
از آنجایی که این کانالهای آمستردام، منطقه مرکزی شهر و محل رشد و توسعه به شمار میرفته، ساختمانها و بناهای بسیار مهمی در اطراف و حاشیه آنها ساخته شده است. امروزه بیش از 1550 بنا و اثر تاریخی در حاشیه این کانالهای آبی آمستردام قرار دارد که از جاهای دیدنی آمستردام هستند و با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی، کانالهای تاریخی آمستردام در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند.
در نیمه اول قرن هفدهم میلادی و زمانی که هلند یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان به شمار میرفت، مهاجرت به شهر آمستردام افزایش یافت و نیاز برای ایجاد تغییراتی بنیادین در بافت شهر احساس میشد. بدین ترتیب با تهیه یک نقشه جامع شهری، قرار شد چهار کانال در آمستردام ساخته شود که به خلیج IJ منتهی شوند.
طبق برنامه و نقشههای تهیه شده، این کانالها باید به صورت چهار نیمدایره متحدالمرکز، مرکز شهر آمستردام را احاطه میکردند. امروزه اگر به نقشه کانالهای آبی آمستردام نگاه کنید، این چهار کانال نیمدایرهای که میدان دام آمستردام (Dam Square) نیز در میان آنها قرار دارد، کاملا مشخص هستند
سه کانال درونی این شبکه که استفاده عمومی و مسکونی داشت با نامهای اعیان (Herengracht)، پادشاه (Keizersgracht) و شاهزاده (Prinsengracht) خوانده میشدند. حلقه چهارم این کانالهای آبی آمستردام اما قرار بود برای مدیریت آب و همچنین اهداف دفاعی (مانند خندق) استفاده شود و نام Singelgracht را بر روی آن نهادند. در واقع میتوان گفت که این کانال که اتفاقا زمانی یک دیوار دفاعی نیز داشته، مرز شهر قدیمی آمستردام به شمار میرفته است.
همچنین به منظور ارتباط راحتتر و همچنین حمل و نقل محصولات و مایحتاج، کانالهای کوچکتری به صورت شعاعی ساخته شد که این کانالهای چهارگانه را به یکدیگر متصل سازد.
کار ساخت کانالهای آمستردام در سال 1613و از بخش شمال غربی آغاز شد که ظرف مدت 12 سال به پایان رسید. اما تا ساخت بخش جنوبی کانالهای آبی آمستردام، وقفهای حدودا 40 ساله پیش آمد و در نهایت سال 1664، ساخت این بخش نیز آغاز گردید. اما اوضاع چندان مناسب نبود و با توجه به مشکلات ااقتصادی، این بخش به کندی پیش میرفت. همچنین با توجه به این مشکلات، بخش شرقی کانالهای آبی آمستردام که بین خلیجIJ و رود آمستل (Amstel) قرار داشت هیچگاه آغاز نشد. بدین ترتیب در سالهای بعدی، بناهایی چون باغ گیاهشناسی، سالنهای تئاتر و خانههای مسکونی در این منطقه احداث شدند و ساخت بخش شرقی کانالهای آمستردام منتفی شد.
اگرچه امروزه کانالهای آبی آمستردام بسیار دوست داشتنی و از جاذبههای گردشگری آمستردام به شمار میروند، اما باید بدانید شرایط همیشه بدین صورت نبوده است. در دوران قرن نوزدهم میلادی، آب کانالهای آمستردام بسیار کثیف، آلوده و راکد بود. سرتاسر کانالهای آبی آمستردام مملو از زباله و فاضلاب بود زیرا اکثر مردم آشغالهای خود را در آن میریختند. این زبالهها و خیل ماهیهای مرده، باعث شده بود بوی بدی از این کانالها ساطع شود.
در سال 1879 میلادی و برای رفع این مشکل، یک ایستگاه پمپ آب بخار احداث شد تا آب کانال را به جریان بندازد و آن را تعویض کند. همچنین در سال 1935 محدوده مرکزی شهر به سیستم فاضلاب نیز متصل شد تا اهالی شهر، دیگر فاضلاب خود را در کانالهای آبی آمستردام نریزند. همچنین در سال 1987 میلادی خود کانالهای آبی آمستردام نیز به سیستم فاضلاب متصل شدند تا کانالها بیش از پیش پاکیزه شوند.
اما کانالهای آبی آمستردام یک منبع آلودگی دیگر نیز دارند و آن دوچرخهها هستند. بله درست خواندید، دوچرخهها. احتمالا میدانید که آمستردام یکی از بهترین شهرهای دنیا برای دوچرخه سواری است و افراد بسیاری برای رفت و آمد، از دوچرخه استفاده میکنند.
اما این دوچرخهها یک معضل نیز ایجاد کردهاند و آن افتادن دوچرخهها به درون کانالهای آبی آمستردام است. این موضوع بیشتر به خاطر تصادف، حادثه و یا حتی از روی عمد اتفاق میافتد و گفته میشود سالانه بین 12 تا 15 هزار دوچرخه از درون کانالهای آبی آمستردام خارج میشود.
[sc name=”highlight” text=”گفته میشود سالانه بین 12 تا 15 هزار دوچرخه از درون کانالهای آبی آمستردام خارج میشود.” ]
• همانگونه که گفتیم، بیش از 160 کانال مختلف در سرتاسر آمستردام قرار دارد که طولی برابر با 100 کیلومتر دارند.
• آمستردام بیش از 1500 پل مختلف دارد که از تعداد پلهای شهر ونیز ایتالیا بیشتر است. تعداد زیادی از این پلها متحرک هستند و برای عبور قایقها، بخش میانی آن بلند میشود.
• زندگی درون قایقها یک امر عادی در آمستردام است و امروزه بیش از 3000 خانهقایق (Houseboat) در کانالهای آبی آمستردام وجود دارد.
• اگرچه شنا کردن در کانالهای آمستردام ممنوع است، اما سالانه فستیوال شنا در کانالهای آمستردام برگزار میشود. سال 2012، ملکه ماکسیما (آن زمان همسر ولیعهد و امروز ملکه هلند) نیز در این مسابقه شرکت کرد.